Burgerparticipatie in de gemeente Tytsjerksteradiel

Over/Nieuw is actief in verschillende sectoren. Bijvoorbeeld in de zorg, waar we zijn begonnen en waar we nog steeds het grootste aandeel van onze projecten doen, maar ook in de sectoren overheid, onderwijs en non-profit, timmeren we stevig aan de weg. Onlangs kon Over/Nieuwer Femke een succes vieren toen haar verordening burgerinitiatieven werd aangenomen door de gemeenteraad van Tytsjerksteradiel. Een goed moment om een inkijkje te geven in haar project en daarmee het werk dat Over/Nieuw doet in de overheidssector.

Femke, je beleidsstuk en verordening burgerinitiatieven is door de gemeenteraad aangenomen! Gefeliciteerd! Wat houden dit beleidsstuk en de verordening burgerinitiatieven precies in?

Met het beleidsstuk ‘Overheidsparticipatie bij burgerinitiatieven’ en de verordening op het burgerinitiatief, wordt het toetsingskader en het proces voor burgerinitiatieven in de gemeente Tytsjerksteradiel beschreven. Beide documenten moeten er samen voor zorgen dat het voor de inwoners, de gemeenteraad, het college en de ambtenaren helder is wat een burgerinitiatief is, aan welke kaders een burgerinitiatief moet voldoen en middels welke stappen een burgerinitiatief vorm kan krijgen.

Wat heb je tijdens dit project gedaan en wat is de impact van dit project en het succes?

Wij zijn als Over/Nieuw ingevlogen om het stuk en de verordening te gaan schrijven. Een beleidsambtenaar van de gemeente had het voortraject al gedaan. Dat wil zeggen: een probleemanalyse, klantreis in kaart gebracht, en met een mooi fries woord: een Rûntepetear (bijeenkomst) georganiseerd. Maar deze beleidsambtenaar is vertrokken en hierdoor bleef dit dossier liggen. Aangezien er in de gemeente Tytsjerksteradiel verschillende burgerinitiatieven gaande zijn wilde de gemeenteraad en het college graag dat er wel een beleidsstuk en een geactualiseerde verordening zouden komen.

Wij zijn als Over/Nieuw aangetrokken om dit proces weer op te pakken. Belangrijk in dit proces was om de context van een burgerinitiatief goed weer te geven, hoe zit het met de inspraak van de burgers? Wanneer is er sprake van voldoende draagvlak vanuit de inwoners? Wat is hierin belangrijk voor de gemeenteraad? Wat betekent dit voor de gemeentelijke organisatie? Wat kunnen inwoners verwachten m.b.t. het proces? Op basis van deze context heeft de gemeenteraad passend een kader en verordening vast kunnen stellen. De uitdaging hierbij is om een kader vast te stellen maar je er tegelijkertijd van bewust te zijn dat je nooit weet wanneer en wat voor type burgerinitiatief zich aandient. Het blijft dus altijd op maat kijken aan de hand van het kader of er sprake is van een burgerinitiatief en of deze uitgevoerd kan gaan worden.

Dit project raakt aan de omgevingswet. Wat houdt deze wet precies in?

De Omgevingswet bundelt en moderniseert de wetten voor de leefomgeving. Hierbij gaat het onder meer om wet- en regelgeving over bouwen, milieu, water, ruimtelijke ordening en natuur. De Omgevingswet staat voor een goed evenwicht tussen het benutten en beschermen van de leefomgeving. Een belangrijk onderdeel van de wet is participatie. Zowel door inwoners onderling (bijvoorbeeld bij het maken van nieuwe bouwplannen zoals aanpassingen aan je huis) als door het betrekken van de inwoners bij het vormgeven van de wet.

Naast het deel over burgerinitiatieven (overheidsparticipatie) zijn wij als Over/Nieuw ook gevraagd om in kaart te brengen wat er allemaal zowel binnen de gemeente als ook landelijk gebeurt m.b.t. inwonersparticipatie (het betrekken van inwoners bij het maken van beleid). Aan de hand van deze analyse kunnen er vervolgens afspraken binnen de organisatie gemaakt worden over hoe inwonersparticipatie ingevuld gaat worden, wat de ambities zijn met participatie en wat hier voor nodig is.

Vind je dat de werkwijze van Over/Nieuw bij een dergelijk project in de overheidssector van meerwaarde is?

Wij hebben een frisse blik waardoor we een situatie vanuit verschillende kanten goed kunnen bekijken en de verbindingen zoeken. Daarnaast spreken we van te voren natuurlijk doelen en resultaten met de opdrachtgever af. Deze afspraken in combinatie met onze projectmatige werkwijze, zorgen ervoor dat we binnen de afgesproken tijd resultaten behalen en dat er weinig risico is dat we afgeleid worden door de dagelijkse praktijk en werkdruk van een organisatie.